selective focal photo of crayons in yellow box selective focal photo of crayons in yellow box

Zijn de nadelen van de vrijeschool echt een probleem?

Welcome back bij onze fantastische blog, Vrouwentrends! Deze keer een onderwerp wat je misschien niet van ons gewend bent, maar eentje die wel gelijk erg interessant kan zijn. We gaan het namelijk hebben over… de vrijeschool!

Misschien ben je er zelf wel naar school geweest of ben je aan het overwegen je kinderen naar een dergelijke school te sturen. Hoe dan ook is het handig om nog maar eens op de hoogte te worden gesteld van wat de vrijeschool ook alweer inhoudt. Daarnaast zullen we ook een aantal mogelijke nadelen aan de kaak stellen. Iedere onderwijsvorm kent zijn voordelen, maar ook zijn nadelen. Anders zouden er namelijk nooit zoveel vormen hebben bestaan.

Wat is vrijschoolonderwijs?

De vrijschool is onderwijsvorm die gebaseerd is op de pedagogische idee van Rudolf Steiner, de grondlegger van de antroposofie. In principe wordt er gestreefd naar een holistische benadering van onderwijs, waarbij de ontwikkeling van het hele kind centraal staat. Lees: hoofd (denken), hart (gevoel) en handen (willen). In het onderwijs komt dat ongeveer op de volgende kernprincipes neer:

  • Leren in samenhang
    Veel lesstof wordt in thema’s aangeboden, waar verschillende vakken met elkaar verbonden worden. Zo kan het zijn dat geschiedenis, taal én handvaardigheid in één project terugkomen. Dit ’thematische werken’ zal je op sommige scholen herkennen als periode onderwijs.
  • Ontwikkelingsfasen
    De Vrijeschool volgt de ontwikkelingsfasen van het kind, zoals beschreven door Steiner. Elke fase van ontwikkeling vraagt om een andere benadering in het onderwijs, passend bij de leeftijd van de leerlingen. Bij een kleuter ligt bijvoorbeeld de nadruk meer op het fysiek en bij oudere kinderen op de psyche.
  • Persoonlijke ontwikkeling
    Er is veel aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerling, met nadruk op zelfkennis, sociale vaardigheden en verantwoordelijkheid. Het is aan de leerkracht om dit te monitoren en hier sturing in te geven.

De vrijschool wordt vaak gekozen door ouders die een alternatieve benadering van onderwijs zoeken. Die alternatieve benadering? Well, er zou veel meer aandacht zijn voor vaardigheden die niet goed te toetsen zijn, zoals degene voor sociale, emotionele en creatieve ontwikkeling.

Nadelen van vrijeschool

Hoewel de vrijeschool, in het buitenland ook wel bekend als het Waldorfonderwijs, voor veel ouders en leerlingen aantrekkelijk is, zijn er ook enkele nadelen en kritieken die vaak genoemd worden. We hebben het voor je op een rijtje zet:

#1 Minder objectieve toetsing

De Vrijeschool gebruikt vaak minder gestandaardiseerde toetsen en cijfers dan reguliere scholen. Hierdoor kunnen ouders en leerlingen minder inzicht hebben in de objectieve voortgang en prestaties ten opzichte van leeftijdsgenoten op andere scholen. Alleen aan de hand van de ‘cito-toetsen’ wordt een duidelijk cognitief beeld geschetst.

#2 Beperkte nadruk cognitieve vaardigheden

Kritiek op de Vrijeschool is soms dat er minder nadruk ligt op cognitieve vaardigheden zoals wiskunde, lezen en schrijven, vooral in de vroege leerjaren. Sommige ouders en deskundigen maken zich zorgen dat leerlingen hierdoor minder goed voorbereid zijn op het reguliere onderwijs of vervolgonderwijs.

#3 De leerkracht bepaald

Een methodische set boeken volgen met de gehele klas tegelijk? Dat hoeft een leerkracht niet. Nee, nee, daarentegen vormt de leerkracht zijn of haar eigen onderwijs. Aan de hand van wat de kinderen nodig hebben, zal er onderwijs worden gegeven. Zo kan het best zijn dat er ‘ineens’ een paar kinderen leren naaien, terwijl de kinderen van een reguliere basisschool hard bezig met het stampen van hun topografie-lijst. Ook is het vaak zo dat leerlingen pas later beginnen met leren lezen en schrijven. Dit kan voor bezorgdheid bij ouders zorgen, over de voortgang van hun kind.

#4 Weinig gebruik van technologie

In veel Vrijescholen wordt technologie, zoals computers en tablets, bewust pas op latere leeftijd geïntroduceerd. Dit is bedoeld om de ontwikkeling van fantasie en creativiteit te bevorderen, maar kan gezien worden als een nadeel in een steeds digitaler wordende wereld. Overigens zijn er wel gesprekken bij de vereniging van vrijscholen die gaan over het implementeren van technologie, so don’t worry.

Is het wel zo objectief?

Je hebt gelijk dat percepties van voor- en nadelen vaak subjectief zijn en afhankelijk van wat iemand gewend is. Ouders van reguliere basisscholen kunnen de aanpak van de Vrijeschool als vreemd of minder effectief zien, terwijl ouders van de Vrijeschool hetzelfde denken maar dan over het regulier onderwijs . Wat in de ene context als een nadeel wordt gezien, kan in een andere context als een voordeel worden ervaren. Zo kan de nadruk op cognitieve vaardigheden in reguliere scholen als noodzakelijk worden beschouwd, terwijl Vrijeschool-ouders misschien meer waarde hechten aan de emotionele en sociale ontwikkeling van hun kinderen. Uiteindelijk gaat het erom wat ouders belangrijk vinden voor hun kind en beide onderwijsvormen bieden hun eigen unieke voordelen. Begrip en respect voor elkaars keuzes zijn daarom essentieel, aangezien wat ‘normaal’ is, vaak wordt bepaald door wat je gewend bent.

Conclusie

Wat zijn de nadelen aan een vrijschool? Tja, zeg het maar. Natuurlijk is het heel anders dan het regulier onderwijs en is er voor beide onderwijsvormen iets te zeggen. Er zijn dan ook nadelen aan alle vormen van onderwijs te noemen. Maar goed, is dat niet precies de reden waarom ouders de keuze hebben? Lang niet iedereen deelt hetzelfde gedachtegoed en hoe fijn is het dat je de keuze hebt tussen meerdere vormen, waardoor je uiteindelijk voor iets kan kiezen dat je echt leuk vindt. Goed, wij wisten het wel, voor nu zijn we alleen nog benieuwd wat jij er nu exact van denkt. Laat het ons vooral weten! Tot ziens.